Strategieën voor concentratieverhoging

Strategieën voor concentratieverhoging

Leerlingen die een constante behoefte aan beweging hebben moeten onderzocht worden op een onderliggende stoornis in de zintuiglijke prikkelverwerking. Veel van hen zijn verminderd gevoelig voor vestibulaire en proprioceptieve input.

Veel vestibulaire input (waar is mijn lichaam in de ruimte) kan gegeven worden:

• met een schommelstoel in de klas
• in de gymzaal of op het schoolplein met activiteiten zoals springen, wiegen en schommelen (waaronder met zijn tweeën naast elkaar op de schommel, maar ook achter elkaar gezeten).

Proprioceptieve input kan vergroot worden met een drukvest, gewichten (zoals een verzwaarde deken) en door het dragen van zware voorwerpen of het lopen met een kruiwagen. Een ergotherapeut kan een inschatting maken van de zintuiglijke behoeften van de leerling en aanpassingen voorstellen.

Onophoudelijk bewegen is een veel voorkomend symptoom van dyspraxie bij AS leerlingen. Expliciete hulp bij het zich voorstellen en plannen van fysieke acties kan hen een steuntje in de rug geven. Begeleiders kunnen ondersteunen door te zeggen: “wat moeten we nu doen?”, “hoe kunnen we dit doen?” en “moeten we nu dit of dat doen?” Foto’s met de juiste volgorde, visuele schema’s, een instructiefilmpje of pictogrammen kunnen de leerling helpen bij het plannen van de stappen van een activiteit en die vervolgens uitvoeren. Het fysiek aanraken van het lichaamsdeel dat in beweging moet komen kan sommige leerlingen helpen de bijbehorende beweging uit te voeren, bijvoorbeeld het aanraken van de enkel als hij of zij de schoenen moeten aantrekken, of het aanraken van de schouder als er geschreven moet worden.

Afleiding verminderen
Leerlingen die gevoelig zijn voor geluid willen misschien een hoofdtelefoon dragen om geluiden te blokkeren.
Zo weinig mogelijk posters en gedempt licht verminderen overmatige visuele prikkels.
Sommige leerlingen hebben baat bij duidelijke afscheidingen op hun bureaublad. Ook een creatieve tafelindeling kan helpen overmatige prikkels weg te houden bij activiteiten die grote concentratie vergen.

Onze aandacht wordt van nature getrokken door beweging en alles wat nieuw is. Sommige leerlingen zullen vooral aangetrokken worden door media met een hoge mate van visuele stimulering, zoals films. Instructie met behulp van voorbeelden in filmpjes kunnen bij zulke leerlingen bijzonder goed werken.

De plaats in de klas en de indeling ervan hebben een direct effect op de aandacht en de mogelijkheid het lichaam aan te sturen om werkopdrachten te gaan doen. Een alerte houding, vergelijkbaar met de houding die we aannemen als we op het punt staan om uit een stoel op te staan, is daarvoor het beste. Leerlingen met een geringe spanning in de romp, die achterover geleund in een rolstoel zitten, zullen een zitplaats nodig hebben die hun bekken hun gewicht laat dragen om zo de houding aan te nemen die de aandacht verhoogt en bewust gewilde bewegingen helpt regelen.

Sommige leerlingen zullen zich meer concentreren op materiaal met aantrekkelijke sensorische eigenschappen, zoals materiaal dat kan kreukelen. Een gelamineerd en glanzend blad met pictogrammen kan echter weer teveel afleiden door het glanzende oppervlak, waardoor de leerling geen aandacht heeft voor de plaatjes op het blad. Matte lamineerfolie of stevig, scheurvast papier is dan een betere keus omdat het minder afleidt. Sommige leerlingen reageren beter op plaatjes die met klittenband vastzitten, voor anderen is het klittenband zelf weer te aantrekkelijk.

Soms kan een begeleider of docent de aandacht beter trekken door materiaal met aantrekkelijke sensorische eigenschappen te gebruiken. Op andere momenten kan de begeleider vaststellen of die eigenschappen juist afleidend werken. Je kunt bewust werken met de sensorische eigenschappen van materialen, zodat ze zorgen dat ze de aandacht van de leerling vasthouden en hem of haar niet afleiden.