Op bezoek bij de tandarts
Misschien verwacht u het niet, maar het vak van tandarts is zeer divers. Zoveel verschillende mensen die je bezoeken, jong en oud, ieder met zijn of haar eigen verhaal en eigen gebit. Nog specialer is het vak van tandarts-gehandicaptenzorg. Deze is er voor iedereen die vanwege zijn of haar verstandelijke en/of lichamelijke beperking niet bij de reguliere tandarts terecht kan. Met trots kan ik vertellen dat dit mijn vak is!
Stefan in deskundige handen.
Als tandarts-gehandicaptenzorg besteed je vooral veel tijd aan goede communicatie met de patiënt en zijn/haar familie/ verzorgers. We worden geacht daarnaast veel kennis te hebben van verschillende ziektebeelden en syndromen en de invloed hiervan op het gebit. Maar ook op technisch gebied komen we soms voor uitdagingen te staan. Stefan van der Spek was zo’n tandheelkundige uitdaging!
Ik leerde Stefan een dik half jaar geleden kennen. Een lieve jongen met Angelman syndroom. Bij Angelman syndroom zijn we als tandarts op een aantal dingen bedacht. Door epilepsiemedicatie kunnen er tandvleesproblemen ontstaan. Verder kunnen refluxziekte en ernstig knarsen zorgen voor forse slijtage aan de tanden. Door de verstandelijke beperking is het vaak niet goed mogelijk om een tandheelkundige controle en behandeling uit te voeren. En soms is zelfs het poetsen thuis al een hele opgave.
Maar goed, Stefan dus! Hij is al enige jaren onder behandeling bij CBT Rijnmond. Hij knarst flink en bijt veel en hard op speelgoed. Tevens is hij ook bekend met reflux. In de loop der jaren zagen we bij Stefan meer en meer tekenen van gebitsslijtage optreden, maar preventief ingrijpen was niet mogelijk (dit is soms mogelijk door het ’s nachts dragen van een gebitsspalk). De gebitsslijtage bij Stefan werd zo ernstig, dat we wel moesten ingrijpen, omdat hij anders op jongere leeftijd meerdere tanden of kiezen zou verliezen. Ook zouden er pijnklachten kunnen optreden als een tand of kies zo ver afslijt dat de zenuw bloot komt te liggen of gaat ontsteken. Een andere reden om voor behandeling te kiezen, was de esthetiek, door het knarsen waren de tanden van Stefan heel erg kort geworden.
Stefan is niet behandelbaar op de ‘gewone manier’. Voor een tandheelkundige behandeling was in ieder geval narcose geïndiceerd. Als je weggesleten tandmateriaal wilt aanvullen, kan dit door het plaatsen van kronen of door het opbouwen van de tanden en kiezen met composietvullingen. Belangrijk is natuurlijk dat dit stevig genoeg is, want een gebit, en dan vooral het gebit van een doorgewinterde bijter, krijgt flinke krachten te verduren.
Bij het rehabiliteren van een afgesleten gebit is het vooral belangrijk om goed naar het totaalbeeld te kijken. Het is belangrijk dat het gebit in evenwicht is en goed is uitgebalanceerd. Dat wil dus zeggen dat er zowel links als rechts stabiele contacten moeten zijn tussen de boven- en onderkaak. Bij het plannen van zo’n behandeling gaan we dus zeker niet over één nacht ijs, er wordt goed over nagedacht.
In het geval van Stefan is er uitgebreid overleg geweest met tandartsen van binnen en buiten CBT Rijnmond en uiteraard met de zeer betrokken ouders van Stefan. We hebben gekozen om op de vier meest strategische kiezen vier gouden kronen te vervaardigen. Goud is het meest slijtvaste materiaal en op deze manier hopen we de ‘beet’ stevig vast te leggen. De rest van de tanden is opgebouwd met composiet. De behandeling bestond uit twee zittingen onder narcose. Tijdens de eerste behandeling zijn de kronen geprepareerd en zijn er afdrukken voor gemaakt. De tweede narcosebehandeling duurde ruim drie uur en werd benut om eerst de gouden kronen te plaatsen en vervolgens alle andere tanden en kiezen op te bouwen met composiet.
Verder werden er afdrukken gemaakt om toch een beschermspalk te maken voor Stefan. Het is de bedoeling dat hij deze ’s nachts zal dragen om schade aan de nieuwe gebitssituatie door knarsen verder tegen te gaan. Het is nog maar de vraag of hij dit accepteert.
Het was uiteraard even spannend om te kijken hoe Stefan zou reageren op zijn ‘nieuwe’ gebit.
Een innemende en stralende lach met een prachtig en functioneel gebit.
Zelf kunt u zich misschien herinneren dat het de eerste dagen vreemd aanvoelt als de tandarts een nieuwe vulling heeft gelegd. En Stefan zou dit gevoel dus in zijn gehele mond ervaren. Hoe zou hij hierop reageren? En dat ook nog vlak na een vermoeiende narcose?
Gelukkig, Stefan leek meteen goed overweg te kunnen met de nieuwe gebitssituatie, en leuke bijkomstigheid: zijn smile is nóg innemender geworden!
Nieuwsbrief nummer 7 Vereniging Angelman Syndroom 2017, published on 1 Aug 2017
